Ukugagaza kweMK kungahle kuwelise i-ANC KwaZulu-Natal
Abe IFP bangahle baphoqeleke ukuma ne-ANC exoshwe ngabantu ngevoti
Ubuhlakani bepolitiki yokhetho kuba yindlela loyo onqobile ajabula ngayo kanjalo nangedlela loyo ohluliwe amukela ngayo. Leli qiniso libukeka lizohlaluka kula mahora angama-48 eNingizimu Afrika. Lokhu kulandela imiphumela yokhetho lukazwelonke nezifundazwe lapho lithathe osemnyango lambeka emsamo labe selithatha osemnuango lambeka emsamo. Iqembu ebeliphethe uHulumeni kule minyaka engama-30 i-African National Congress (ANC) okokuqala ngqa lithole ngaphansi kwama-50% nokwenze lalahlekelwa ngamandla okubusa uHulumeni ozayo.
Ngakolunye uhlangothi iqembu elisha sha kupolitiki yakuleli uMkhonto Wesizwe (MK) lona lagudluza amaqembu amabili amadala okuyi-Inkatha Freedom Party (IFP) ne-Economic Freedom Fighters (EFF) kuzwelonke njengoba libe seliba ngelesithathu ngobukhulu. Leli qembu KwaZulu-Natal khona lenze izimanga njengoba ligudluze i-ANC emandleni.
Ngokwezibalo akukho ukungabaza ekutheni iMK yiyo eyenze kahle kulolu khetho. Nokho ngokwepolitiki yokhetho konke ekwenzile akusho lutho ngoba akukho lapho inqobe khona yodwa. Uma ifuna ukulibusa kuyomele iyocela amandla kwabanye. Izinqumo ezinqala ezenziwe yileli qembu muva nje zenze kwanemibuzo ekutheni engabe endaweni efana neKwaZulu-Natal liyokwazi yini ukusebenzisa isibalo salo ukuhlanganisa uHulumeni. Umbuzo omkhulu yisinqumo sale nhlangano sokungayamukeli imiphumela yokhetho, futhi ayangagcina lapho njengoba ithe amalungu ayo kuzwelonke azoduba ukuba yingxenye yosuku lokuqala lwePhalamende. Yize lokhu kulilungelo lalo leli qembu kepha kungaba nomthelela ongemuhle nakulo.
Okokuqala ukungabi bikho kwalo kungenza amaqembu azobe ekhona abe nesizathu ekutheni avotele loyo okhona njengoMengameli wezwe kanjalo noSomlomo. Ngokokuhumusha kophiko lwezomthetho ePhalamende isibalo esizobe sikhona ngale kweMK sanele ukuqhubeka. Okwesibili lesi sinqumo singahle sifake ingcindezi lapho leli qembu linabavoti abaningi khona, KwaZulu-Natal. Umbuzo uthi njengoba bezoduba kuzwelonke bazokwenza okufanayo yini naseMgungundlovu?
Kukho kokubili leli qembu lingahle lenze ebelingakuqondile – ukufaka inkinga kulawo maqembu abefisa ukudlelana nalo njengoba amanye angeke angavoti ngoba iMK ingekho. KwaZulu -Natal uma ingaqondakali iMK iqembu elifana ne-IFP lingahle liphoqeleke ukuba lenze mhlawumbe ebilingakufuni lilande i-ANC exoshwe ngabantu ngevoti.
Nokho kupolitiki usuku yisikhathi eside kakhulu, konke lokhu kungaguquka iMK iqhamuke nendlela thizeni yokuheha amanye amaqembu ukuba ayibekezelele isalungisa ekulungisayo.
