Now Reading
AmaNgisi namambuka atamasa uZulu usagqishanisa oNdini
Dark Light

AmaNgisi namambuka atamasa uZulu usagqishanisa oNdini

Abanye babo kwakungamakholwa ayevela eDriefontein, eMnambithi, eNdaleni eduze kwaseRichmond naseDindela. Abaholi bawo kwabe kunguStephen Mini, u-Elijah Khambule, uSimeon Khambule, uJabez Molefe, uGabangaye kaMatiwane Mchunu kanye noNjengabantu kaSobuza Ngubane.

UNjengabantu wenziwa usayitsheni wesiteshi samaphoyisa eGreytown ngeqhaza lakhe kule mpi. Izimpahla zobusotsha zama-ANNC kwakuyindwangu ebomvu ababeyibopha esiphongweni ukuze behluke emabuthweni kaCetshwayo. UChelmsford namasotsha akhe eBIF balala ubusuku bokuqala KwaZulu bengakhathazekile bengazange babone amaZulu ndawo. Ngokusaba baya enxulumeni lomuzi kaSihayo esigodini saseBatshe, lapho babulala enye yamadodana akhe uMkhumbikazulu owayeqaphe umuzi.

Kanti-ke cishe bonke abesifazane, izingane nababebuthaka babulawa ngenkathi bewucekela phansi umuzi. Bangabona uZulu futhi, baqala manje ukuzethemba. Base beya nasemzini kaJobe Sithole owawuseduze, nawo bawungqongqisa ngomlilo badla izinkomo ezazidlula ezaziyi-3000 nxazonke. UChelmsford wasezibona esethweswa izimendlela kwelakubo ngokuqondisa izigwegwe zamaZulu kalula nje.

Kanti amabutho kaZulu ayebuthene oNdini eholwa ngumdidiyeli wezimpi jikelele uNtshingwayo kaMahole Khoza owabe engumngani kaSenzangakhona. Wayesekelwa nguMavumengwane kaNdlela Ntuli omunye wamadodana kaNdlela. Bahola amabutho ayengama-40 000 okwakunguMxhapho, uGqikazi, uDududu, uBulawayo, uNdlondlo, uThulwana, Indabakawombe, iNdluyengwe, uKhandempevu, uFasimba, uDloko, uNodwengu, owawuyizi-2000, iNgobamakhosi, noVe ababeyizi-5000, uMcijo owawunayizi-4000, kanti uNokhenke wawuyizi-2000, ibutho lamahhashi kanye neNdumezulu ibutho lezibhamu. Ezinye zezikhali ezazisetshenziswa kwabe ibala, imbombiyana iginanda (umhlabakude, igodla), umakhalana, isinqwana, ifili, izinganono, izinhlendla, imikhonto, amaklwa kanye nezinye izikhali zendabuko.

See Also

Ngosuku lwamanqamu, amabutho akwaZulu ashweleza emadlozini ukuba awanxusele kuMvelinqangi ukuba anqobe. Ahuba ezezimpi, agiya kwabe sekuyisikhathi sokuyohlasela. Amabutho kaZulu ayesecwazimula kuhle kotalagu ngemvunulo ehlabahlosile, nemizimba yawo eyayidlakele impofu, ingamunwe neluhlaza. Ibutho ngalinye lalihlobe ngemvunulo yalo yemibala yamagojela, izihluphe, ubuhlali kanye nezihlangu zawo ezazifika emlonyeni. Isikhali ayesikhonzile iklwa lalimenyezela okusabisayo. Ayehlabisa umxhwele, okwakungenza uShaka aziqhenye ngabo. UNtshingwayo waseyiphaka izimpondo zikaShaka, emva kwalokho la mabutho ayecishe abe yizi-40 000 ashaya ingomane, bagxoba phansi ngonyawo lwesokudla kanye kanye, basisiza kwathi ngemumva kokubala ngenhliziyo kayishumi bamemeza bathi “Sigidi”. Cha, kwaduduma wonke amathafa kwaZulu, zananela izintaba impela kwavusa uMgobhozi, uNdlela, uMkabayi kanye namanye amaqhawe amaningi akudala asebaba amathambo amhlophe. Isikhathi sokuvikela hhayi umbuso wakwaZulu kuphela kodwa nesithunzi sezwekazi lase-Afrika sasesifikile.

Scroll To Top