IKenya ne-Uganda bazolamula ingxabano ephakathi kwe-Ethiopia neSomalia
UMtaka ungumbhali wezindaba zamazwe neMeneja kwi-Igunundu Agency.
UMengameli waseKenya uWilliam Ruto izolo uthe yena noMengameli wase-Uganda uYoweri Museveni bazosiza ekuxazululeni ingxabano ephakathi kwe-Ethiopia neSomalia odabeni olusabisa ngokudicilela phansi isifunda sase-Afrika.
I-Ethiopia, enezinkulungwane zamasosha eSomalia ukulwa nezihonga ezixhumene ne-al Qaeda, isicasule uhulumeni waseMogadishu ngohlelo lwayo lokwakha itheku esifundeni esahlubuka eSomaliland.
I-Somaliland, ngokuvuma lelichweba ingase ithole ukubukwa njengesizwe esizimele esingekho ngaphansi kwe-Ethiopia, ithwale kanzima ukuthola ukuhlonishwa emhlabeni wonke naphezu kokuzibusa futhi ijabulela ukuthula okuqhathaniswa nokuzinza kusukela yathola inkululeko ngowe-1991.
Lo mdonsiswano ususondeze iSomalia e-Egypt, osekuphele iminyaka ixabana ne-Ethiopia ngenxa yokwakhiwa kwedamu elikhulu e-Addis Ababa emfuleni iNile, kanye ne-Eritrea, esinye sezitha ze-Ethiopia.
“Ngenxa yokuthi ukuphepha kweSomalia, kunomthelela omkhulu ekuzinzeni kwesifunda sethu, kanye nemvelo ukuze abatshalizimali kanye nosomabhizinisi baphumelele,” kusho uRuto esithangamini sabezindaba engqungqutheleni yezinhloko zezifunda.
Imizamo eminingana yokuxazulula ukungezwani e-Ankara, eTurkey, yehlulekile. Ihhovisi likaMengameli waseSomalia, u-Hassan Sheikh Mohamud, esitatimendeni, lithe uMohamud uhlangane noRuto noMuseveni engqungqutheleni, kodwa alizange likhulume ngokulamula okungenzeka.
U-Ahmed Moallim Fiqi, ongungqongqoshe wezangaphandle eSomalia, utshele abeReuters ukuthi izinqumo zangaphambilini zabaholi besifunda bezingazwakali e-Addis Ababa, kodwa unethemba lokuthi imizamo yokulamula eyenziwa yiTurkey izoba nezithelo.
Abakhulumeli bakahulumeni wase-Ethiopia kanye nezangaphandle abazange baphendule ngokushesha izicelo zokuthi baphawule.