Buyini Ubuholi?
UMnu uSanele Gamede: UMqeqeshi WezeMpilo Yabantu Abasha Nezemisebenzi
Uma ngicabanga indaba yobuholi ngivele ngifikelwe ukudikibala okuhambisana nokufisa ukuphonsa ithawula, ikakhulukazi kulezi zinsuku lapho kungelula ukukhuluma ngobuholi ngoba nalu nokhetho lusemome.
Usungaze uzithole ukwenkulu inkinga, yokusolwa ukuthi uyakhankasa noma udicilela phansi labo abakhankasayo. Kodwa ngicabanga ukuthi isikhathi esifanele lesi sokuthi sike sikhulume ukuthi yini ubuholi. Angethembe ukuthi lesi siqephu sizofika kuwe ngaphambi kokuthi bafike kuwe laba abaphume ngezinkani ukuzokukhohlisa ukuthi bangabaholi futhi bangakwazi ukuhola izwe. Uzozibuza omunye ukuthi ngifike kanjani kwezobuholi kanye nezepolitiki? Njengomeluleki wabantu abasha wezemfundo kanye nempilo, kubalulekile ukuthi ngifundise ngiphinde ngeluleke ukuze nginqande isihlava esihlasele elakuleli.
Angikuqinisekise kodwa ukuthi ingqikithi yalesi siqephu sanamuhla ayikho kwezepolitiki kanye nezombusazwe kodwa ingxile nqo kumuntu omusha. Into engeza ngingene kwezepolitiki ukuthi uma ukhuluma ngobuholi, iningi labantu licabanga ezombusazwe. Okudabukisayo ukuthi bancane abantu abazibuza umbuzo othi; “Buyini ngempela ubuholi?” ngaphambi kokuthi bakhethe noma bakhankasele isikhundla esithize. Ngicabanga ukuthi ukuqala kokwahluleka ukukhetha ubuholi ukungazi ukuthi buyini ubuholi. Lokhu ngikusho ngoba ubuholi buqala ngawe. Uma ngithi buqala ngawe ngisho ukuthi udinga ukuthi ube ngumuntu okwazi ukuhola impilo yakhe kuqala ngaphambi kokuthi uhole abanye abantu.
Uma abantu bethi ungumholi basuke besho ukuthi uyakwazi ukuhola impilo yakho. Basuke basho ukuthi ukwazile ukuhola impilo yakho wayiyisa empumelelweni. Kuyingozi ukuthi uvume abantu bakubize ngomholi noma bakunike isikhundla sokuhola uma usahluleka ukuhola eyakho impilo. Lokhu okulandelayo, kanye nokuningi, kuyizimpawu zokukuthi ungumholi okwaziyo ukuhola impilo yakhe futhi okulungele ukuhola abanye abantu.
Ukwethembeka kuyinto yokuqala esho lukhulu ngawe njengomholi. Uma kukhulunywa ngokwethembeka, kukhulunwa ngokwethembeka kuwe kuqala. Abantu abaningi bathembeke kwabanye abantu kwendlula ukwethembeka kubo uqobo lwabo. Ungangizwa kabi, ukwethembeka kukho konke kubalulekile kodwa akumele kwendlule ukwethembeka kuwe siqu sakho.
Abanye abantu basebenza kanzima bezama ukwethembeka ebudlelwaneni obungayindawo kodwa behluleke ukwethembeka ezifundweni zabo, ekugcineni umzimba wabo uphilile, kanye nokuningi okungabayisa phambile. Umholi akethembeki ngoba kukhona ombhekile kodwa wethembeka noma kungekho ombhekile. Uma ungumholi, awudingi ukukhunjuzwa ngezinto ezibalulekile kuwe.
Ezinye zezimpawu zokuba ngumholi okwazi ukuhola impilo yakhe, ukuma umele iqiniso kanye nokumela into oyikhulumile noma oyenzile. Sinenkinga yabantu abathi bangabaholi kodwa bayahluleka ukumela into abayiqalile. Ubuholi budinga ukuthi ube nesibindi sokubhekana nezinkinga ohlangabezana nazo wena uqobo ngaphambi kokukhalela omunye umuntu.
Njengoba siya okhethweni loHulumeni Basekhaya, uzobona ubuso bomuntu uhlulwa ukondla izingane zakhe esigxotsheni ecela ukuthi simvotele. Ngizwakala ngiwumuntu omubi nonenhliziyo embi uma ngingabazweli abantu abayibona kumathelevishini intuthuko ngenxa yokuhluleka ukukhetha ubuholi. Uma ungumholi, iqiniso ulimela noma ngabe likuyisa ekufeni. Abantu abaningi bafuna ukuyomela abanye abantu besahluwa ukuzimela bona. Njengoba ufunda lesiqephu, kukhona umuntu okudlalwa ngaye emsebenzi, ebudlelwaneni, kwezamabhizinisi, kanye nakwezinye izinto ezahlukene. Kudlalwa ngaye ngoba uyahluleka ukumela into yakhe.
Umholi umbona ngokuthi impilo yakhe ihleleke futhi inenqubekela phambili ezintweni eziningi. Uma usahlulwa ukuhlela eyakho impilo, ngeke wakwazi ukuphatha. Angifunanga ukuthi umholi kumele kube ngumuntu ophumelele ngoba uzoyihlaziya ngezindlela eziningi. Kubalulekile ukuthi impilo yakho ibe nenqubekela phambili kanye namaphupho ngelikusasa lempilo yakho. Uma usahlulwa ukuba nephupho ngempilo yakho eminyakethi emithathu ezayo, phuma endabeni yokuhola abantu. Kunabantu abasengakazi ukuthi inkosi ibathumeni emhlabeni kodwa bayazithanda izikhundla.
Ngicabanga ukuthi inkohlakalo ethe chithi saka kulo lonke lakuleli yenziwa nayikho ukushoda kwabaholi abakwazi ukuzihola ngeqiniso bona kuqala. Ngikhuluma ngabantu abakwazi ukuzilawula kanye nokuzikhuza. Sizohlezi sikhala ngekohlakalo kanti yithi esikhohlakele ngoba sivumele ukukhohliseka. Uma ubona umuntu ezibiza ngomholi wozibuza ukuthi usuke wayiholela kuphi impilo yakhe kuqala ngaphambi kokuthi akuthembise ukuhola eyakho impilo.