Mawunakwe umlayezo wemvelo
UKhoza ungungoti kwezomculo wesiNtu abuye abe ngumsunguli weMbuso Khoza Centre…
Sekukaningi ngizwa abantu bekhala ngokuthi sekuyizinsuku zokugcina ngenxa yesimo sezulu esiguquguquka umzuzu nomzuzu, abanye baze bathi uMdali uthukuthele. Umbuzo omkhulu uthi ngabe sike sazibuza yini ukuthi ngabe imvelo siyiphatha ngendlela okuyiyo na? Sikhula kwakuthiwa isihlahla asingcoliswa awuzikhululi ngaphansi kwaso noma ngabe uphiswe kangakanani ngoba uzosidinga nangomuso. Imvelo sayiphiwa nguMenzi wakho konke ukuba isinakekele, isiphe imvula ngesikhathi sayo, isiphe ilanga lapho sidinga khona inhlansi, isipholise ngongqoqwane lapho likhipha inhlanzi emanzini, kuheleze umoya opholile lapho kuneshisandlu, isichele ngamanzi amumethwe ngamafu lapho kunesomiso. Kulezi zinsuku sibona kuxabene ubendle lina manje libalele khona manje, yingane kuphela engeke ikuqonde lokhu kodwa umuntu ogunde ingqondo wacwenga amakhoba namakhavilithi uzobona ukuthi iwuchithile umuthi inkonyane. Imvelo ithukuthele ngoba konke esikwenzayo sikwenzela ukuceba hhayi ubulungiswa nokulunga. Uma ungabheka izakhiwo ezinkulu ezithe chithi saka ezweni bese ucabanga inani lezihlahla ezagencwa ngoba nazo ziyaphefumula kanti ukuphefumula kwazo kusho impilo kithi.
Bese ubheka izimpi ezikhona emhlabeni kufa abantu kubangwa umnotho ovela emvelweni njenge golide, idayimane umhlabathi uhlala ugxokogxwa ngemishini ngenxa yempokophelelo yokwakha imali konke lokhu kuhlukumeza imvelo ngoba kuze kufe abantu emigodini abanye bengabonwa ngisho nayimindeni yabo. Imfula iqome ukusha kunokuthi ingcoliswe yithi, amasimu aphenduke ugwadulwe ngoba singenelwe wubunyemfu nobunyamfokwe bokuba womadakeni abazishaya inkisela yonke into edliwayo iyathengwa. Ngisho izinkuni zokubasa zimba eqolo, konke esikulwelayo kuyimali sekuze kwaqeda ngisho unembeza ngeke ngisayiphatha eyobuntu yona kade yasithela. Sagcina nini nje ukuzwa imifula ihuza iholobha ibonga izihlambi zemvula? Okubuhlungu kakhulu wukuzwa abantu bethi sebekhathele wukuna kwemvula uvele ubone ukuthi izingqondo zethu sezinomzizizi asisakwazi okusilungele nokusiphilisayo, ngenxa yothando lophuzo sesingaze sithuke imvelo isibusisa pho! Ukubonga sekwaphenduka abakhwekazi kithi sesihlala sikhalaza nje ngayo yonke into.
Endulo omama babephukula beqoqe imbewu baphathe izichumo zotshwala besintu obugaywe ngamabele buyochelwa ensimini kuhutshwe ine imvula. Uma imvelo siyihlonipha siyilonda nayo iyosondla. Yingakho sidla konke ukudla okugulisayo nokusenza imidamfemfe ngoba ukulima asikwazi kanti yikho okuthokozisa UMdali nemvelo futhi uma siwusebenzisa ngendlela umhlabathi siyobona isidingo sokuhlonipha imvelo ngoba konakele kanje na nje yingenxa yokudla ezitolo asibonakali sethembele emvelweni. Yingakho-ke nayo imvelo uma ithole ithuba iyasikhombisa intukuthelo yayo, line kube nomonakalo oza neziphepho nendlakadla kwemuke abantu. Okubuhlungu yikho ukuthi asikaze sizihluphe ngalento. Kukhona uhlobo lwezilwane olungathintwa njenge nsingizi ngoba izulu liyathukuthela kodwa namuhla ayikho into esingayidli, konke kuwumdlalo kithi inqobo nje uma senze imali.
Abaqondene nokunakekelwa kwemvelo bayadinga ukuthi bafundise kabanzi ngobumqoka bemvelo ngokubheka isikompilo labantu base-Afrika kanye nalokho abakholelwa kukho uma kuza kwezikamoya, kugqugquzelwe ukuhlanzwa kwemifula nokuhlonishwa kolwandle, amanzi ewodwa nje aluphawu lwenhlanzeko ngoba noma sigeza sidinga wona, noma sipheka noma somile amanzi ayikho konke kithi, ngisho emzimbeni uma kwenziwa ucwaningo kuvela ukuthi umzimba ungamanzi kodwa asikhombisi inhlokomo uma siphiwe imvula sivele sithi ayime ngoba iphazamisa izinhlelo zokuya ematshwaleni nasekujuxuzeni.
Umhlaba lona uyikhaya kithi sonke imvelo yefana nesihlobo esikhulu kithi ngoba yiyo ekhiqiza konke esikudingayo empilweni kodwa thina sibona injabulo yomzuzwana kuyiyo ungqa phambili, ngiyacabanga ukuthi njengoba sithi uMdali ocasukile ukuba ubecasuke ngempela ngabe kade izwe labhubha kodwa la mazwibela esiwabonayo awathathwe njengesexwayiso siqalale ukubumbana sihloniphe imvelo sinyathele ngokucophelela sinyenyeze umoya wokwezwana sikhuzane nalapho sesona imvelo ngoba intukuthelo yayo iphenduka isihli nobhedu kaziyalu kufe yonke into. Njengoba ubona ezinye izizwe zikhombisa uthando lwezilwane nathi masithande imvelo yonkana khona izosipha konke esikudingayo ngesikhathi esifanele.