Now Reading
Ukhala ngokugilwa ngunkosikazi
Dark Light

Ukhala ngokugilwa ngunkosikazi

 

IKHALA ngokuhlinzelwa ezibini ngezobulungiswa indoda yaseBhanganomo KwaNongoma eyabulawa iphila ngowayengunkosikazi wayo ngoba egaqele izimali zomshuwalense.Lokhu kungemuva kokuthi, uMnu uPrince Guntu Nxumalo  oneminyaka engama-64 ubudala ekhala ngokwenzelwa phansi ngezobulungiswa athi zivele zanyathela ngezinyawo wonke amacala obugebengu abewavulele owayengunkosikazi wakhe onguthisha kwesinye sezikole eNanda okubala nokuqola abomshuwalense ngegama lakhe.

Amanye amacala uMnu uNxumalo awavulele, uNks uBandile Princess Malembe  oneminyaka engama-54 ubudala, kubalwa kuwona nawokumhlukumeza, ukugqekeza nokumntshontsha izimpahla zasendlini. Ngokwesitifiketi sokufa esikhishwa ngaboMnyango Wezasekhaya, uMnu uNxumalo ongumqemane nobezifikele mathupha emahhovisi eBAYEDE, kubhalwe kusona ukuthi washona ngomhla zingama-22 kuNcwaba we-1999 ngembangela yokugula. UNxumalo uvezele iBAYEDE namaphepha enkampani yabangcwabi okungeyamaNdiya ezinze eMarrianhill okuthiwa yiyo eyathwala umngcwabo wakhe.

Kulawo maphepha agcwaliswe nangudokotela womdabu waseNdiya okuthiwa nguyena owahlinza isidumbu sakhe.

Kuwona futhi la maphepha kuginqwe nezithupha okuthiwa ngezikamufi mbumbulu uNxumalo. Kula maphepha kubhalwe ukuthi wangcwatshelwa emathuneni aseNanda okukhombisa ngokusobala ukuthi konke kwakuhlelwe ngobunyoninco ukwedukisa umkhondo. Ngokwamaphepha, uNks uMalembe ongowokudabuka eLamontville ubeshade noMnu uNxumalo ngo-1998 behlala emzini wabo osePhoenix.UMnu uNxumalo uthi nakuwona lo muzi wabo osePhoenix, uNks uMalembe umkhiphise okwenja ngemuva kokumdivosa ngowezi-2004.

“Okungiphatha kabuhlungu amaphoyisa anobufakazi obuqinile bokuthi ngifike ngabulwa ngowe-1999 kwathi ngowezi-2004 ngadivoswa kodwa naphezu kwalobu bufakazi awasibophi lesi sigebengu somfazi,” kusho uMnu uNxumalo. Uqhuba uthi: “Maningi amacala engamvulela wona kodwa wonke aphelela emoyeni ngoba esizwa nguMnu uBonginkosi Dlomo ongumkhwenyana kadadewabo futhi owazana namaphoyisa amakhulu njengoba naye kade enguJele eWestville. UMnu uDlomo nguyena ogcine esedayiselwe umuzi wethu ngobugebengu mina ngingazi ngoba kusetshenziswe lo mbombayi wesitifiketi sokufa kwami abasihambisa eMnyangweni owengamele izindlu eMgungundlovu ukuze kushintshwe itayitela lendlu libize uDlomo,”

IBAYDE inazo izinombolo zamacala avulwa nguMnu uNxumalo ewavulela uNks uMalembe. Eyizeka indaba uMnu uNxumalo uthi izinkinga emshadweni wabo ziqale ngonyaka abashada ngawo ngesikhathi embamba oqotsheni, unkosikazi wakhe ukuthi kanti usejola nomakhelwane wabo umufi uV S Ngcobo owayeyiphoyisa.

“Kuthe sengimbambile wavele waphuma emzini wethu wayokipita isidana nomufi uNgcobo. Kusukela lapho bese behlala ngokuzongihlukumeza bengihlasela kulo muzi wethu befuna ukungikhipha ngenkani kuwona. Ngaze ngasizwa inkantolo eyangibuyisela kuwona ngoba ithi kumele silinde size siwudayise umuzi sehlukaniselane imali njengoba sasishade umshado ohlanganisa amafa. Kodwa ngimangele ngowezi-2016 sengakhishwa ngokomyalelo weNkantolo Enkulu eThekwini ngoba sekuthiwa umuzi usuthengwengu Mnu uDlomo,” kuqhuba uMnu uNxumalo.

UMnu uNxumalo osephila ngemali yempesheni uthi nasesahlukanisweni sabo yena akaphumanga nalutho ngoba uNks Malembe  wavele wamqonela. UMnu uNxumalo wayesebenza kwaShoprite okuyisitolo esisenkabeni yeTheku. Ingxenye yesitatimende esifungelwe uMnu uNxumalo asibhale ngomhla zizi-4 kuZibandlela wezi-2008 sifundeka kanje: “Ngashada noNks uBalindile Princess Malembe owangibulala ngiphila ngoNcwaba we-1999. Ngemuva kokungihlukumeza neshende lakhe, ngomhla zili-16 kuNcwaba wezi-2004 ufake incwadi yesehlukaniso. Okubuhlungu kakhulu udayisa umuzi ngibe ngisahlezi kuwona,” kuzikhalela uMnu uNxumalo.

Lo muzi obangwayo udayiswe ngomhla zingama-30 kuMandulo wezi-2005 abameli ababesingethe uhlelo lokudayiselana ngabammlei benkampani iNdamase Incorporated. Kuthe ngomhla zi-5 kuNtulikazi wezi-2007 yona futhi le nkampani yabameli iNdamase Incorporated seyithole isiskhalo sivela kubameli bakaMnu uNxumalo babhala  incwadi eyayithi bona bebengazi ukuthi kanti lo muzi bawudayisa nje kusenesehlukaniso okwakumele kuqale kulindwe sisphetho saso kuqala.

“Ukushintshwa kobunikazi bendlu kwenziwa ngowayengumsebenzi wethu, uKogie Naidoo kodwa ongaseyena umsebenzi wethu. Ngesikhathi thina sithatha ifayela konke kwase kwenziwe ngokudayiselana. Kodwa ayengekho amaphepha esehlukaniso efayeleni,” kufundeka incwadi yabameli benkampani iNdamase Incorporated. Iqhuba ithi: “Ukube sasazi ukuthi kwasalindelwe ukwehlukaniswa kwamafa ngabe asiqhubekanga nezinhlelo zokuwedlulisela komunye,”

UNks uMalembe unguthisha  eSuluman High School okuyisikole esingaphansi kwesiyingi iVerulam. Ebuzwa uNks Malembe uvumile ukuthi sebahlukanisa noMnu Nxumalo. Kodwa waphika walala ngomhlane ukuthi wambulala ephila. “Angazani mina nendaba enjalo kuthi uNxumalo ngambulala ephila. Odabeni lomuzi wethu ngiyavuma ukuthi sengamkhipha kuwona ngoba sengiwudayisile. Akusho lutho ukuthi besishade umshado ohlanganisa amafa. UNxumalo akahlangene nomuzi wami ngoba ngawuthenga singakashadi naye,” kusho uNks Malembe.

Kuthe uma intatheli yeBAYEDE imumpitshela ekhoneni ngodaba lokubulwa kwakhe ephila nokuthi kunamaphepha obufakazi bokuthi sewafa uNxumalo ube esebindwa yisidwa ethi usecela ukubonana nentatheli ubuso nobuso.“Kungcono sibonane ubuso nobuso ngoba udaba olubucayi kanjena akumele silukhulume ngocingo,” kusho uNks uMalembe. Wale waphetha ukuphawula ngezinsolo zokuthi wayekipite nomufi uNgcobo.

See Also

“Ngicela noma ngubani ongangisiza ukulwa nale mpi engibhekene nayo njengoba ngingasasebenzi angisenayo imali yokukhokhela abameli. Ngifuna uNks uMalembe anginxephezele ngezigidi zemali ngokuhlukumezeka nobuhlungu angizwise bona yonke le minyaka njengoba sengihlala emqashweni ekubeni sasinomuzi,” kuphetha uMnu uNxumalo. UNxumalo uthi uqale ukwazi ukuthi unkosikazi wakhe umbulale wamngcwaba ephila kusaphele izinyanga eziyishumi beshade ngakho kodwa ngowezi-2003.

“Le nsambatheka yokubulawa ngingcwatshwe ngiphila ngunkosikazi wami ngiyibhadame ngowezi-2003. Ngangikade ngihlanza indlu ngenhloso yokuyolahla uvucu lwezinto okubalwa nemfucuza yamaphepha ngesikhathi ngizithela phezu kwefomu lakwaHome Affairs elineBurial Order Number ethi-A00294803 eligcwaliswe ngemininingwane kankosikazi wami elingichaza njengomufi. Kuthe uma ngimbuza ngale nto wavele wangaphika. Le nto yasixabanisa kangangokuba ngaze ngayobikela nabomndeni wakubo ngaphinde ngamhudula sayobikela nomnakwethu uDlomo esasiganwe ndawonye naye,” kusho uNxumalo.

Uthi esemethulele yonke indaba uMnu uDlomo wavele wamephuca ipasi lakhe wathi akusamele alisebenzise ngoba uzoboshwa njengoba esebhalwe njengomufi.

“Ngibe sengiya emaphoyiseni aseDurban Central ngiyomvulela icala. Amaphoyisa aseCR angenzela incwadi okwathiwa angiyise kwaHome Affairs ukuze ngenzelwe ipasi elisha. Ngaphinde ngelulekwa nangokuba ngiyovula icala emaphoyiseni aseJohn Ross ngoba yiwo aphenya ngamacala enkohlakalo njengoba wayeseze wafaka isicelo semali kwa-Old Mutual ngegama lami. Walala usuku olulodwa esitokisini njengoba ngakusasa wakhishwa nguDlomo ngoba azana namaphoyisa,” kusho uNxumalo.

Uqhuba uthi necala ayelivulile elaliphenywa nguWarrant Officer Marget lagcina liphelele emoyeni.“Ngathi ngiyobuza ngalo ngoba ngibona sekuphele isikhathi kuthulekile umseshi wangitshela ukuthi lagcina lichithiwe enkantolo ngoba mina angilubhadanga enkantolo ukuyofakaza. Kwala noma ngimchazela umseshi ukuthi akekho owayengitshelile ukuba ngiye ecaleni, wathi naye akusekho angakwenza ngoba selavalwa,” kusho uNxumalo.

Uthi kuze kube manje uDlomo akakaze alibuyise ipasi lakhe alithatha ngowezi-2003. Ngimbhadame ukuthi usejola nephoyisa lakwamakhelwane umufi u’V S Ngcobo. Nagcine esekipite naye sisashadile. Naye uNgcobo ucgine edlule emhlabeni ngendlela engaqondakali,” kuqhuba uNxumalo.

Scroll To Top