Yisiphi isifungo esikhulu: Esephalamende noma ngeseqembu?
Iqembu elibusayo liyalele amalungu alo ukuba avote njengebutho awuchithe umbiko.
Ngalesi sikhathi inkulumo mpikiswano ishisa phansi kuleli mayelana nenqubomgomo yokhetho, lapho abanye bethi akuvotelwe iqembu njengoba kwenzeka. Esinye isibalo esikhuphukayo ngesabantu abathi akuvotelwe umengameli wezwe ngqo njengoba kwenzeka kumazwe asentshonalanga njenge-United States of America (USA).
Umbiko lona uhlanganiswe yithimba longoti nebeliholwa nguMehluleli uSandile Ngcobo. Kulo mbiko ithimba libe nesincomo sokuba iPhalamende livule inkundla nayilapho uMengameli wezwe neqembu elibusayo uRamaphosa azothola ithuba lokuchaza ngezinsolo ezibhekiswe kuye.
Esimweni esejwayelekile ngoba umbiko lona ujusthwe yiPhalalamende bekumele uma usuphumile amalungu awamukele ngo ‘elethu’. Lokhu akwenzakalanga ngoba iqembu elibusayo liqome ukuvota njengebutho-emuva kokuyalela amalungu alo ukuba awuchithe umbiko lona nobubeka kabi uMengameli.
Kulokhu umlando uziphindile njengoba eminyakeni eyedlule odabeni olwabe luthinta owayengumengameli wezwe neqembu uZuma lwaba sezithebeni zephalamende. Nalapha iqembu layalela amalungu ukuba kavote njengebutho. Lokhu akwenzakalanga njengoba amalungu athile ayeholwa nguDkt uMakhosi Khoza avota aphikisana neqembu ethi alandela onembeza bawo kulolu daba. Sekungu mlando ukuthi uDkt uKhoza wagcina ngokuqembuka emuva kokuba zabe zide zimjoja njalo ngaphakathi eqenjini kulandela isenzo sakhe.
Kulokhu kwangoLwesibili ophumele obala waphikisana neqembu kube ngumakade ebona uDkt uMaDlamini Zuma. Embuzweni obuthi ngabe kumele yini wamukelwe umbiko ongemuhle ngoMengameli lomholi uthe ‘yebo’. Okugqame kakhulu kulesi sinqumo sakhe yindlela asendlalele ngayo nayilaphi ethe akwenzayo ukwenza ‘njengelungu elithembekile leqembu’. Njengoba kwakunjalo ngesikhathi sikaDkt uKhoza nakulokhu uMaDlamini kabanga yedwa njengoba ubekhona uMnu uMosebenzi Zwane, uMnu uMervyn Dirks, kanye noMnu uSupra Mahumapelo.
Akukho ukungabaza ukuthi isinqumo sikaDkt uMaDlamini Zuma nabanye sizokwenza iqembu libadlulisele esigungwini sokuqondisa ubugwegwe nokuzovusa umbuzo othi ngabe yisiphi isifungo esikhulu kumalungu eNdlu. Ngosenza eqenjini elikujubile ephalamende noma yileso osenza ephalamende njengelungu eselimele bonke abase Ningizimu Afrika kungakhathaleki ukuthi banhlangano yini.
Udaba luyaqhubeka.
