Umbutho kaHulumeni wase-Ethiopia ubuyise amanye amadolobha



UMtaka ungumbhali wezindaba zamazwe neMeneja kwi-Igunundu Agency.
Amasosha kaHulumeni wase-Ethiopia kanye nabalingani bawo basesifundeni baphinde balithatha kabusha idolobha iLalibela, okuyindawo ye-United Nations World Heritage Site, emabuthweni aseTigrayan, kusho ihhovisi likaNdunankulu ngoLwesithathu, okwakamuva njengoba emadolobheni amaningi amasosha athi asekwazile ukuwathatha kabusha.
Amasosha ahambisana neTigray People’s Liberation Front abesethathe izintambo zokulawula leli dolobha, esifundeni sase-Amhara, ekuqaleni kukaNcwaba. “Idolobha elinomlando iLalibela selikhululiwe futhi lasuswa ngaphansi kweTPLF,” kusho iHhovisi likaNdunankulu u-Abiy Ahmed kuTwitter.
Okhulumela iTPLF uGetachew Reda akatholakalanga ukuze aphawule. ILalibela iyikhaya lamasonto asendulo aqoshwe ngamatshe futhi iyindawo engcwele yezigidi zamaKhrestu e-Ethiopian Orthodox. Ngasekuqaleni kosuku, ihhovisi lika-Abiy lathi amasosha kaHulumeni asekelwa amasosha esifunda aphinde athatha indawo kwabavukeli baseTigrayan.
Lezi zinzuzo ezibikiwe e-Amhara zilandela izindaba zangempelasonto zokuthi amasosha kaHulumeni aphinde athatha idolobha laseChifra esifundeni sase-Afar ngemuva kokuthi u-Abiy eshiye inhlokodolobha i-Addis Ababa eqondisa impi eqhulwini. Ukuzuzwa ngamasosha e-Afar nase-Amhara kungaba yigalelo kumasosha aseTigrayan, abesesabise ngokuthi azoqhubekela phambili eningizimu adlule e-Amhara futhi amashe enhlokodolobha, noma abhekise amabombo empumalanga futhi asabise umgwaqo ohlanganisa i-Ethiopia evaliwe nechweba elikhulu lesifunda.
Ukungqubuzana okunonyaka phakathi kukaHulumeni wobumbano kanye nobuholi besifunda esisenyakatho yeTigray sekubulale izinkulungwane zezakhamizi, kwaphoqa izigidi ukuba zibaleke amakhaya azo, nokwenza abantu abangaphezu kwezigidi eziyisi-9 bathembele osizweni lokudla.
Ihhovisi lika-Abiy lithe amasosha ase-Ethiopia asephethe idolobha iShewa Robit, elingamakhilomitha angama-220 enyakatho-mpumalanga ye-Addis Ababa, kanye namanye amadolobha namadolobhana ayisishiyagalombili. Ithe izindawo zaseMezezo, Molale, Rasa zakhululwa emabuthweni e-TPLF. Okhulumela i-TPLF uGetachew akatholakalanga ukuze aphawule ngalezo zinsolo.
Isakhamuzi esigodini saseGragne Amba, esingamakhilomitha angama-25 eningizimu-ntshonalanga yeLalibela, sithe amasosha aseTigrayan ashiye kuyo ngoLwesibili. “Bengicabanga ukuthi bayadlala futhi izilwi zeTPLF zathi ‘Kuza amasosha amaningi ka-Abiy,’” utshele abeReuters. “Namuhla ekuseni sibone amabutho akhethekile e-Amhara. Basitshele ukuthi balapha ngenxa yethu futhi bazama ukusiduduza.” Uthe amasosha ase-Amhara asuke ebheke eLalibela ngoLwesithathu ekuseni, kanti izakhamuzi eziqhamuka lapho zithe amasosha aseTigrayan nawo asuka lapho.
AbakwaReuters bakhulume nabantu ababili abebehlala eLalibela ababalekela impi. Bathe izihlobo zifonile zathi amabutho aseTigrayan asephumile edolobheni. Inethiwekhi yezingcingo edolobheni bathi yayiphansi, kodwa izihlobo zikwazile ukuya endaweni eseduze nesikhumulo sezindiza eyayinomakhalekhukhwini. AbakwaReuters abakwazanga ukufinyelela noma ngubani e-Lalibela ukuze baqinisekise ngokuzimela lawo ma-akhawunti. Okhulumela uHulumeni, uLegesse Tulu, uthe usalinde imininingwane.