Namuhla nabobulili obehlukene sebedlubha izicathulo ezifanayo
Kwaqalwa ngengxabulela, kweza amanyathelo, kweza izimbadada, kweza izicathulo. Konke lokhu kwenzelwa ukuba izinyawo zikhuselwe ezingozini zonke eziqondene nezinyawo, ukuhlatshwa ngameva, ukuhlatshwa ngunhlinzamfukwe, ukuhlatshwa ukhethe ngisho namabhodlela owafica esinekile ngobukhali bawo ezindaweni lapho abantu behamba khona.
Nawo-ke lawo mabhodlela ephukile, awazephuli maqede ayozibeka lapho ehlaba khona abantu abangacathulele, nguye uqobo lwakhe umuntu ophuza lokho okusebhodleleni maqede alintshingele kude naye, liphahlazeke, kusale izinhlendla njena okuzothi uma umuntu ehamba engacathulele zimbengise okwenyama yamantshontsho! Naye lowo ophuza lokho okusebhodleleni maqede alilahle, angalifaki emadasibhinini afaka izibi nayoyonke inkunkuma ligcina. Selimhlabile naye mhla. ekhohlwe ukucathulela. Leyo-ke yingozi evezwa Yikho ubunuku besiNtu esingaliboni ihlazo Iobunuku. Uke ubone ukuthi kunjani eduze nezinkantini namabhala? Uthi uke ubone ukuthi kunjani ezihluthu zemigwaqo? Uthi uke ubone nje ukuthi kunjani eduze nojantshi wesitimela? Wo, ungamangala! Uma ungumuntu ozithandayo, uyabubona ubunuku obenziwa ngabantu abangazithandiyo uma ubheka kulezizindawo. Uyofica amakopi kabhiya, nezinye izinhlobo zawodilinki. Uzofica amabhodlela namadampi ngisho namakhathoni eJuba noBhejane nazozonke izinhlobo zamakhathoni okuphuzwe maqede okuphakathi kuwo, alahlelwa phansi khona lapho lokho obekuphakathi kuwo kuphuzelwe khona!
Namhlanje seziningi izinto ezifakwa ezinyaweni. Kukhona ezifakelwa: Ukuhloba, kukhona ezifakelwa ukuvikela izinyawo. Kukhona ezifakwa ngoba lowo ozifakile ephethwe yizinyawo kumbe eyisidalwa. Kunezizathu eziningi ezibangela ukuba unyawo lugqokiswe ngokuthile. Amakhaza angesinye, umdlalo ungesinye, ukubhukuda kungesinye, ukulwa kungesinye, ukusebenza kungesinye. Singazibala sizithini zonke izizathu zokugqoka izicathulo ngoba zingangomsobo osotshozelwa ngabafana ekwaluseni?
Ukuhloba lokhu kuyinto ethandwa yinoma ngubani. Kukhona okuthi uma behlobile, bagqoke ngisho nezicathulo ezifana nalokho umuntu avunule ngakho emzimbeni. Uzwe umuntu ethi ubevathe umbala ofanayo ukusukela ekhanda kuze kuyophuma onyaweni. Izicathulo zona zinhlobonhlobo, kukhona lezi eziyimichwasha ezithandwa ngabantu besifazane, kuthi nalowo ohamba ngazo umfice emi ngezinzwane. Lapho umbona, ungafunga ukuthi usukile emhlabathini! Angazi-ke ukuthi zibahlala kanjani-ke lezo omame njengoba bezithanda nje. Mina ngake ngafaka ezomkami ngithi ngifuna ukubona ukuthi zizongihambisa kanjani. Wo, yawuchitha umuthi inkonyane! Ngahamba ngigintshozisa okwentinginono kumbe okukanogolantethe! Hheyi bo! ngakhathala khona ngisanda kuzifaka, ngoba ngezwa sekuqaqamba amaqakala, sekubuhlungu nezinzwane ngenxa yokuthi isisindo sawowonke umzimba wami sasiphezu kwezinzwane engangicokeme ngazo. Ngathi ngingakaphumeli ngisho nangaphandle, ngabona ukuthi okungcono ngibuyele kwezami ezingesibo onoxhongo, kodwa nazo esengaze ngazisika koqukulo ngenzela phela ukuba izinzwane zilunguze ngaphandle, ngoba zazingishisa zingibulalisa amakhona. Iphutha engalenzayo ngezami izicathulo, yikuthi mhla ngangizithenga angizilinganisanga, ngaphetha ngokuthi usayizi wami ngiyawazi, kanti sengishaye phansi kwashunqa, bazonginika usayizi omncane. Ngafika ekhaya ngazifaka, ngathi ukuhambahamba ngazo, kwala ezithendeni nasezinzwaneni, kwashisa esengathi kubaswe umlilo! Kwathi uma ngiziphindisela esitolo seNdiya engangizithenge kuso, lathi alisazifuni ngoba ngike ngahamba ngazo. Ngabona ukuthi ngisale sengizibhoboza ukuze oqukulu babengaphandle!
Uthini-ke ngengazibona zigqokwe yitshitshi lapha elalihamba liyacaza kuhle okokukapaka kwamanzi. Ngangilubona lonke unyawo njengoba Iunjalo, kodwa lungaphakathi esicathulweni. Kwathi lapho ngizibhekisisa ngafica ukuthi yipulastiki. Ngasho ngathi, lona-ke ozigqokile ubengathandi ukulifihla olwakhe unyawo, ubethanda ukuba lubonakale ngisho neminkenke yalo nokucandeka kwezinyawo izimfa kuhle okwechibi elishe amanzi, elimhlabathi walo wome waze wavaveka izimfa. Konke lokhu njalo kubangwa yikho ukuhloba.
Kuqala ibhola leli likanobhutshuzwayo lalikhahlelwa ngezicathulo ezazinezinjojo ngaphansi, ezinye zinamaqhuzu, ezinye zinamagabelo. Ngiyakholwa ukuthi lezo zazenzelwa ukuthi uma usulikhahlela ibhola utibilele ngazo kuze kuziphuke izidindi phansi lapho ubumi khona. Lezi-ke zaziyingozi ngoba kwakuthi uma uhlangabezana nolibanga naye ibhola, izinjojo Iezi zimdabule kugxaze igazi, kumbe umephule phaqa ngazo. Namhlanje sekudlalwa ngezithambileyo impela, okuthi noma ulikhahlela ibhola lelo kube sengathi ulikhahlela ngonyawo lwakho uqobo. Lezi-ke zilula ngisho nasekugijimeni, uyathwethwa nje ngazo. Azifani nezakuqala zawoMkhonto kaShaka nawoZwi linye ibala, nawo Yahosh’ imamba! Ezabo zazisiphula amagade uma begijima! Lezi ezisikhumba sithambise okwesengane, ezinenjoloba ngaphansi ngezawoBhotsotso nawoJomo! Bashaya intuthu engabonwa ngazo, ngisho nonozinti ubamba umoya kwelishaywe ngalezi zomoya!
Imidlalo igqokelwa izicathulo zayo. Ngeke udlale ithenisi ngezicathulo zokudlala ibhola kumbe ezisetshenziswa ngawojoki abagibela amahhashi omjaho, futhi ngeke udlale ikhrikhethi ngezicathulo zohlobo olunjengalezi eziyaye zifakwe ngumkami uma edle ingqephu, lezi eziyimichwasha. Yonke imidlalo inohlobo lwezicathulo zayo. Nemisebenzi nayo injalo. Umuntu osebenza emayini uzombona ngokudla amadambule amakhala alukhuni, ukuze kuthi noma exhifizwa yitshe Iungalimali unyawo.
Ngiyazibona nje zonke izinhlobo zezicathulo, kodwa engibona ukuthi yizonazona ngempela-amanyathelo. Ngisho ngoba nemoto ingayolala ngezayo izicathulo zamathaya. Ingani nawo amanyathelo ngamathaya emoto, inguganaboya! Wena othenga izicathulo zasesitolo, ungaze uthenge amapheya ayisithupha ezicathulo, eguga, eqhuma izintambo, ekhandwa, kodwa mina wamanyathelo ngibe ngiyilokhu nginyathele njalo ngawo umshawushile into engapheli! Mahle uvunule ngezoMdabu, mahle uvunule ngezesikholwa, futhi awakhethi ukuthi enzelwe ubani. Owesifazane uyawafaka nowesilisa futhi naye uyawafaka kwedlule kungabi ndabazalutho!
Namhlanje sekungene umkhuba omusha wokungakhethi ukuthi isicathulo ngesifakwa ngumame noma ngubaba yini. Sekuyafana nje, ngoba amabhuthi law a angamagomazi asefakwa nje yibobonke, kungakhethwa bulili. Opheshepheshe laba abavuleke ezithendeni bokunumuza ekuseni, abasakhethi sigaba, sebefakwa yinoma ngubani. Uthini-ke ngoba nakubo abesilisa sebefaka zona lezi eziphakeme izithende njengezabesifazane, lezi phela ezizithende ezingamagqokolo, eziphakeme. Ngiyakholwa ukuthi izinyawo zabesilisa nabesifazane seziyangokufana manje. Ngenxa yokufaka izicathulo, ukuthamba kwezinyawo sekuyafana kowesilisa nowesifazane. Kanti kuqala umehluko wawukhona. Unyawo lwendoda lwalubonakala ukuthi ngolwendoda, nolowesifazane lubonakala ukuthi ngolowesifazane. Kuqala, imvamisa kwakufakwa osayizi mayebabo! Kodwa manje uyabantula osayizi mayebabo. Kusa kusa. Kusasa lokhu kwakusasa, sesiyofaka izicathulo ezinenjini, ezigijima ngamasondo. Yebo, nazo sezikhona. Zikhona lezi okushwezwa ngazo, ezinamasondo amane, kodwa-ke ezinenjini bengingakaziboni. Ngubani owaziyo ukuthi ngonyaka ka-2000, sizobe singashwezi yini ngezithelwa uphetholo ukuze zigijime