Now Reading
Abaholi bamazwe eChina bachazelwa ngengqalasizinda nohwebo
Dark Light

Abaholi bamazwe eChina bachazelwa ngengqalasizinda nohwebo

 

ICHINA ivikela uhlelo lwayo lokwakha ingqalasizinda emazweni ahlukene emhlabeni njengoba abaholi abavela emazweni angama-37 behambele ingqungquthela yesibili edingida lolu hlelo iBelt and Road Initiative Forum enhlokodolobha yaseChina iBeijing kule mpelasonto.

Kule ngqungquthela iChina ithi ihlose ukugqugquzela intuthuko esezingeni eliphezulu kanye nokubambisana namanye amazwe ngalolu hlelo lokwakha ingqalasizinda.

Ekhuluma esithangamini sabezindaba ekuqaleni kwesonto, uNgqongqoshe Wezangaphandle uWang Yi, uthe le ngqungquthela izohanjelwa omengameli nezinhloko zoHulumeni abaqhamuka emazweni angama-37 nezithunywa ezilinganiselwa ezi-5000 ezihlanganisa osomabhizinisi, abaholi bezinhlangano nabanye abamele oHulumeni.

Phakathi kwabaholi abakhona  wuNdunankulu wase-Ethiopia u-Abiy Ahmed Ali, uNdunankulu uPravind Jugnauth waseMauritius, uMengameli waseMozambique uFilipe Nyusi, uMengameli waseChile uSebastian Pinera, uMengameli wase-Ecuador uLenin Moreno, no-Aung San Suu Kyi waseMyanmar kanye nezithunywa ezivela eJapan neNhloko ye-International Monetary Fund (IMF) uChristine Lagarde.

UWang uthe balindele ukuthi kulo mhlangano kuzwakale izwi elibeka phambili ukubaluleka kwentuthuko esezingeni eliphezulu ukuze kukhule umnotho womhlaba.

“IBelt and Road Initiative wuhlelo lwethu sonke ngokubambisana.  Asisoze sasebenzela ukuzimela sodwa.  Asisoze neze sathi izwe lethu phambili kunalokho esikubeka phambili ukuxoxisana okujulile, ukusebenzisana nokwabelana ngenzuzo futhi sizoqhubeka nalolo hlelo,” kusho uWang.

Akungabazeki ukuthi iChina isebenzisa lolu hlelo ukuqinisa umthelela wayo emhlabeni ngesikhathi uHulumeni kaMengameli uDonald Trump uphakamisa umgomo wokubeka i-USA phambili.  Nokho uWang uyaphika ukuthi lolu hlelo oluholwa yiChina luhlangene nepolitiki.

UNgqongqoshe uWang uthe bazokhuluma ngazwilinye begqugquzela ukubambisana phakathi kwamazwe omhlaba kanye nomnotho okhululekile novulelekile.

Lolu hlelo lulandela imizila yakudala yezohwebo kanti kulokhu iChina yakha ingqalasizinda noma ikhiphe izimali ukwelekelela ukuyakha emazweni ahlukene ngenhloso yokuthuthukisa ezohwebo nokukhula komnotho.

E-Afrika kamuva, nje iNigeria ibibungaza ukuqala kokusebenza komzila wezitimela oxhumanisa inhlokodolobha i-Abuja neKaduna osebenzisa izitimela ezinobuchwepheshe besimanje obakhiwe yiChina kanti basazoqhubeka balekelele nakweminye imizila.

E-Egypt leli lizwe lakha i-Economic Development Zone phakathi kwezinye izinhlelo.  Lawa ngamazwe ambalwa kulawo amaningi iChina esingenise kuwo e-Afrika.  Leli lizwe liphinde libematasa nase-Asia, e-Europe kanye nasemazweni ayiziqhingi ezikuPacific osekwenze amanye amazwe aseNtshonalanga ayigxeke kakhulu iChina.

UNgqongqoshe uWang uthi ukubambisana kumele kuhambisane nezidingo zentuthuko ngokunjalo nezalelo lizwe okwakhiwa kulo ingqalasizinda.  Uthi emazweni asathuthuka kumele kuqinisekiswe ukuthi ingqalasizinda isezingeni eliphezulu, izohlala isikhathi eside, ibe nemihlomulo efanele ngokunjalo nemali esetshenziswayo ukuyakha isezingeni eligculisayo.

IChina isithole ukugxekwa okukhulu ngokuthi isebenzisa lolu hlelo lwayo lwengqalasizinda ukufaka amazwe obishini lwezikweletu ezingapheli.

Phakathi kwabaholi abahambele ingqungquthela kukhona noNdunankulu waseMalaysia uMahathir Mohamad osanda kungena esikhundleni.  UMahathir ungene esikhundleni sokuba uNdunankulu emuva kokhetho lwangoNhlaba wonyaka odlule.  Ekungeneni kwakhe esikhundleni umise izinhlelo eziningi ngenxa yezinsolo zenkohlakalo, kuzo kubalwa nezivumelwano zokwakhiwa kwengqalasizinda ebiza izigidigidi zamadola aseMelika ezisayinwe neChina okwenze ubudlelwano phakathi kwala mazwe kwangaba buhle.  Kodwa emuva kokuxoxisana phakathi kwala mazwe iChina ivumile ukwehlisa imali yokwakha i-East Coast Rail Link.

See Also

Lena kube inzuzo ebalulekile ebudlelwaneni uMahathir anabo neChina ngoba ukhombise ukuthi unawo amandla okuxoxisana nalesi sikhondlakhondla ezivumelwaneni abazisayinayo.  Nokho kolunye uhlangothi kungenzeka ukuthi akekho obezokwazi ukuqhubeka nomsebenzi osuqaliwe okwenza kube nzima ukuphuma esivumelwaneni esesikhona okwenze ukwamukelwa kokwehliswa kwemali kube yinto  ebingenziwa.

Njengoba uMahathir eseChina kulindeleke ukuthi asayine ezinye izivumelwano naleli zwe okuzophinde kuqinise ubudlelwano phakathi kwawo womabili.

Ekhuluma nabezindaba kuleli sonto, uMahathir uzwakalise ukweseka kwakhe uhlelo i-Belt and Road Initiative ngokunjalo nobudlelwano iMalaysia enabo neChina.  Nokho ugcizelele ukuthi womabili amazwe kubalulekile ukuthi aqonde kabanzi imigomo yawo.

UNgqongqoshe Wezangaphandle eChina uWang Yi uthe kusukelwa lwathulwa lolu hlelo iBelt and Road Initiative eminyakeni eyisithupha edlule, seyibe miningi imihlomulo esizuziwe.

Uthi uhwebo phakathi kweChina namazwe ayingxenye yohlelo lulinganiselwa kosigidintathu abayisi-$6 ($6 trn), kanti imali esitshaliwe ilinganiselwa ezigidigidini ezingama-$80.

Alinganiselwa e-126 amazwe asesayine izivumelwano zokusebenzisana neChina ngaphansi kwalolu hlelo.

UWang uthe wonke amazwe avumelekile ukuba ingxenye yalolu hlelo ngisho ne-USA.

Scroll To Top