INkonyane yeNkosi inye yazininda ngolwefulegi



UMtaka ungumbhali wezindaba zamazwe neMeneja kwi-Igunundu Agency.
Ifulegi liwubufakazi bento ethile kunoma yisiphi isizwe. Njengehubo lesizwe lixoxa indaba, lingumkhombandlela walokho okufiswayo nokuphothuliwe. Emazweni ase-Afrika oningi lawo ayengaphansi kwengcindezelo ifulegi leli labe lisho inkululeko ezinkulungwaneni zabacindezelwa.
Isithombe sokwehla kwefulegi labacindezeli okwabe kungamaNgisi, amaFrentshi nabanye kuphakame lelo elabe lihlongozwe futhi lavunywa ngaboHlanga kwabe kuqopha umlando nokuvalwa kwesahluko somunyu. ENingizimu Afrika ukwehla kwefulegi lobandlululo nokuphakama kweledemokhrasi kwasho lukhulu njengoba nanamuhla kusabonakala.
Kulezi zinsuku nje mkhulu umsindo eNkantolo Yokubuyekezwa Kwamacala ungefulegi lakuleli elidala nelamiswa ngamaBhunu ngonyaka we-1927. AmaBhunu amile ekutheni leli yifagugu lawo kanti abaphikisana nawo bathi liwuphawu lonya nengcindezelo. Kuyiwa eNkantolo Yokubuyekezwa Kwamacala nje, iNkantolo Yezokulingana yawachitha amaBhunu.
Isigameko sakamuva esithinta ifulegi lakuleli yileso esithinta uNgqongqoshe obhekele phakathi kokunye amasiko, uMhlonishwa uNathi Mthethwa. INkonyane yeNkosi inye yazininda njengoba kuvele udaba lokuthi uMnyango wakhe uzochitha izigidi ekwakhiweni kwefulegi elikhulukazi elibonakala ubusuku nemini.
Echaza ngalo uNyambose ucashunwe ethi: “Sigxilisa emiqondweni idemokhrasi yethu futhi sakha leli fulegi eliyisikhumbuzo eliyohlala ungunaphakade lazisa umphakathi ngalolu phawu. Lingumzizima ocacile ohlukanisa inhloko nesixhanti ekuqonelweni nasobandlululweni. Kubeka eqhulwini izimiso zedemokhrasi nezinye izimiso.”
Njengoba kuhlale kuxwayiswa ukuthi kupolitiki usuku noma isonto yisikhathi eside, akuphelanga nazinsuku kuvele lezi zindaba zesimanga sefulegi zabe sezimsukela uMthethwa osolwa ngokugila imikhuba ngokumosha imali ezintweni ezingenamsebenzi izwe libe liswele.
Zonke izinhlangothi zibabaze umhlola kwakhona nabathi akakhonjwe indlela . Yize ukwakhiwa kwefulegi leli kusamisiwe ngenxa yengcindezi uMnyango ubuse usivumile isamba esiyizigidi ezingama- R22.